Στην περιοχή της Σολέας λειτουργούσαν γύρω στους είκοσι έξι (26) αλευρόμυλους. Ο μεγάλος αυτός αριθμός υποδεικνύει τη μεγάλη παραγωγή δημητριακών αλλά και την κινητήρια δύναμη που υπήρχε, το νερό. Αυτό εξηγεί και το γεγονός, ότι όλοι οι μύλοι ήταν κτισμένοι στις όχθες ή παραπόταμους του Κλάριου ή Καρκώτη, που εξαιτίας της συνεχής ροής του εν λόγω ποταμού, τους έδινε τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν το νερό σαν κινητήρια δύναμη.
Μεγάλη ιδιαιτερότητα παρουσιάζει ο Μύλος του Στυλλή στην Ευρύχου, τόσο σαν περιοχή, όσο και σαν κτιστό, σε σχέση με τους άλλους Μύλους που υπήρχαν. Είναι κτισμένος σε μια λοφοπλαγιά μερικά μέτρα μακριά από τον κεντρικό δρόμο του χωριού. Ένα μικρό γραφικό ανηφορικό δρομάκι σε οδηγεί σε αυτόν, σε μια τοποθεσία καταπράσινη και σπάνια σε ομορφιά.
Ο μύλος αυτός κτίστηκε το 1878 από τον Χ΄ Στυλλή Χ΄Χριστοφή και αρχικά λειτούργησε ως αλευρόμυλος. Το 1910, με την προσθήκη νέων μηχανημάτων (φάπρικα), άρχισε να επεξεργάζεται και βαμβάκι. Τον αλευρόμυλο, τον επισκέπτονταν απ’ όλα σχεδόν τα χωριά της Κύπρου, για να αλέσουν ή για να εκκοκκίσουν βαμβάκι.
Ο κληρονόμος του Μύλου, κύριος Χρίστος Στυλιανίδης, το 1926 τον ανακαίνισε, αντικαθιστώντας τον ξύλινο σάκκο σε πετρόκτιστο, ύψος 10 μ. Όταν οι άλλοι μύλοι της περιοχής είχαν καταστραφεί, ο σημερινός ιδιοκτήτης, κύριος Στυλλής Αλεξάνδρου, πρόσθεσε και δεύτερο ζευγάρι μυλόπετρες.
Ως πριν λίγο καιρό, ο Μύλος εργαζόταν τρεις περιόδους τον χρόνο, σε αντίθεση με τα παλαιότερα χρόνια που δούλευε επί καθημερινής βάσεως: Χριστούγεννα, Πάσχα και Δεκαπενταύγουστο. Σήμερα, επειδή ο κόσμος προτιμά να αγοράζει έτοιμο ψωμί παρά να αλέθει και να ζυμώνει, το επάγγελμα του Μυλωνά πάει να εκλείψει.
Το Μύλο τον επισκέπτονται κατά καιρούς τουρίστες και ντόπιοι. Αποτελεί δείγμα της λαϊκής αρχιτεκτονικής και της κληρονομιάς μας και γι’ αυτό η συντήρησή του είναι επιβεβλημένη, αφού είναι ένα μοναδικό στο είδος του αρχιτεκτονικό κτίριο με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά.
Μελέτη: Μηνάς Νικολάου
Πηγές: ”Ευρύχου, Ιστορία & Παράδοση”, Θεοχάρη Κινάνη
“Η ΕΥΡΥΧΟΥ”, Δημοτικό Σχολείο Ευρύχου (1992)